In 1817, 200 jaar geleden, kwam Karl Freiherr von Drais met een toen revolutionair ontwerp, de Draisine.

De gestuurde loopfiets van Karl Drais 1817.

Dit was de eerste loopfiets met een sturend wiel, volgens de Duitsers was het de eerste ‘’fiets’’, volgens mij was dit 1 van de vele grote stappen in de ontwikkeling van de hedendaagse fiets(en).

Drais’s geboortestad Mannheim vond het een mooie aanleiding voor een grootschalig fietsfeest op 9, 10 en 11 juni 2017. De wereldkampioenschappen HPV (Human Powered Vehicle) werden onder deze vlag, dat weekend in Mannheim gehouden. Er was een goede opkomst van 133 inschrijvers uit 7 landen.
Een enorme diversiteit in de deelnemende fietsen maakten het voor de in fietstechniek geïnteresseerden extra interessant. Er waren 2, 3 en 4 wielers al dan niet met volledige of gedeeltelijke carrosserie aan de start. Er was achter- en voorwielaandrijving al dan niet met ketting, Dyneema®  maar ook direct met versnellingsbak in de vooras.

Sportief gezien kun je geen appels met peren vergelijken, ook geen gestroomlijnde fiets met een ongestroomlijnde. De HPV organisaties kennen dan ook vele categorieën waarin apart prijzen toegekend worden. Elk voordeel heeft zijn nadeel: De prijsuitreikingen zijn zeer langdurige sessies waarbij al gauw de helft van de deelnemers met een prijs geëerd wordt, het doet zeker de stelling dat meedoen belangrijker is dan winnen eer aan!

De varibike was de snelste HF bike na de Rowingbike.

Voor ons roeifietsers was het extra leuk dat er naast 9 roeifietsers in de roeifietscategorie ook nog eens 13 HF bikes (hand en voet aandrijvers) meededen. De organisatie had ook hier aparte categorieën aangemaakt, wat mij betreft hadden ze ook de roeiers onder de vlag HF bikes mogen schuiven. De rowingbike bleek op alle onderdelen sneller dan de andere roei- en HF fietsen maar er zijn interessante ontwikkelingen die toch weer leuke alternatieven bieden. Onder andere de varibike was er met een heel aantal deelnemers waaronder een goede triatleet. Ze deden het behoorlijk goed voor een erg rechtop zittend geheel. Leuk dat er anderen stevig aan het sleutelen zijn aan HF bikes en ik heb het vermoeden dat die ontwikkeling nog wel even doorgaat.

De wedstrijden:

Er waren 5 onderdelen:
Een tijdrit bergop op vrijdagavond,
een 1 uurs criterium op zaterdag ochtend,
333 meter vliegende start
en 1000 meter staande start op de 333 meter wielerbaan van Mannheim zaterdagmiddag,
3 uurs criterium in de binnenstad van Mannheim zondagochtend.

Vrijdagavond; Arno Seijbel en ik waren met de roeifietstandem bergop onderweg naar de start. We haalden veelvuldig allerlei types fietsen in, het gaf ons hoop voor wat nog komen ging.
We zijn op tijd, voor 18.00 uur, bij de start in een klein bergdorpje 25 km oostelijk van Mannheim.
We bleken niet op de startlijst te staan door een foutje van de organisatie, achteraf aanschuiven dus, starttijd 19.32 uur. Donkere wolken en verdachte luchten dienden zich aan zodra de eerste starter om 18.00 uur gas gaf de bergop. Al gauw vielen de eerste druppels en binnen een half uur was de weg die wij naar boven moesten fietsen veranderd in een rivier. Iedereen zocht een schuilplaats en wij stonden onder een partytent zoals pinguïns op de zuidpool, maar dan in een rivier die door onze fietsschoenen een weg naar beneden vond. Rond 19.00 uur zijn bliksem, donder en windstoten de Revu gepasseerd, de start word stilgelegd, de baan gecontroleerd, daar ligt zoveel rommel op dat de wedstrijd verder afgelast wordt, wij komen niet aan de beurt. Heel jammer want ik had graag eens een vergelijk gehad van de roeifietstandem bergop versus racefiets, ligfiets en andere fietsen. De roeifietstandem gaat veel sneller de berg op dan de 1 persoons roeifiets maar waar je zit in het veld van lig- of racefietsers, geen idee, dat experiment moeten we voor een volgende keer bewaren.

Zaterdagochtend, op weg, beter gezegd op zoek, naar de startplaats van de uurrace. De organisatie was behoorlijk goed maar een minpunt was zeker het totale ontbreken van wegwijzers naar afgelegen startplaatsen. De uursrace wordt op een afgelegen evenemententerrein naast het vliegveld gehouden, een prima plek voor een uurs race, 1 scherpe bocht in het parcours en een paar flauwe bochten waar alleen de snelle kuipfietsen even in moeten houden of remmen. Wij starten met de roeifietsen in de 2e heat. In de eerste heat starten de snelle jongens; je mag zelf bepalen waar je het meest thuishoort. De eerste heat is dus vooral volle en halve stroomlijn kuipen, bijna alle ongestroomlijnden starten samen in de 2e heat. Inmiddels is de zon goed doorgebroken en gaat het richting 25 graden. Enthousiast ga ik van start, om mij heen zie ik bekende gezichten voluit gaan waarvan ik er een aantal een paar jaar geleden in het zog, met tong op de knieën, nog bij kon houden, toch effe proberen of dat nog gaat!!….. mooi van niet, die lui zitten vol met adrenaline, net als ik inmiddels maar na 3/4 ronde van een paar kilometer slaat bij mij de verzuring en de ademnood toe waardoor ik bewust word van het feit dat ik naar een langzamere lift op zoek moet. Die jonge gasten zijn de laatste jaren sterker geworden en ik zit op een leeftijd dat het de andere kant op gaat, confronterend realisme maar het kan me niet bommen, ik ben lekker aan het roetsen en ga door. Even rustig door roetsen, op adem komen en achter mij in de gaten houden wie er mij op een niet al te hard tempo inhaalt, eerst nog 2 of 3 pogingen die stranden omdat er te weinig zog zit achter die lage ligfietsen maar dan heb ik opeens een lift bij een ligfietser die een behoorlijk hoog model ligfiets heeft, het blijkt een Fransman, Giles. Een halfuur lang rijden we samen en wisselen snel van kop. Bij de Franse vriend gaat na 3 kwartier de kaars uit, hij kan het tempo niet meer volhouden, de rest doe ik op eigen kracht en het laatste rondje kan ik weer samen met Arno op fietsen.

De sprints ’s middags zijn een verhaal apart op de 333 meter wielerbaan elders in Mannheim. Het is lekker weer, de oude knieën goed opgewarmd dus durf ik ook de sprintnummers wel aan. Het is toch altijd weer leuk om op die steile wandbanen te rijden. De resultaten vallen mij niet tegen; het gaat gewoon lekker.

Zondagochtend 09.30 uur, het is al warm. We zitten in hartje centrum van Mannheim, rond de Wasserturm Innenstadt-Augustaanlage, de weg is afgezet, overal dranghekken voor het naderhand talrijk aanwezige publiek. Wij, Arno en ik, hebben 1 rondje gedraaid op de 2,5 km baan en we beseffen dat we vandaag meer door rood gaan rijden dan we ooit in ons hele leven hebben gedaan. Terwijl alle stoplichten onverstoorbaar vrolijk hun dansje doen schuiven wij aan voor de start van de 3 uurs race.

Dik 25 graden en er staat al een hele kluit, nu zitten we met alle 133 deelnemers in 1 heat. 20 meter voor ons zie ik mijn Franse vriend Giles naast snelle Johanna met een open plek naast hen, Arno en ik tillen de roetsen over de kuipfietsen heen naar die plek zodat we bij Giles en Johanna zitten in de gedachte een treintje te vormen. Na het startsignaal komen we eerst langzaam op gang. Kort na de meet zijn 2 scherpe bochten, het veld moet zich even verspreiden over de hele 2,5 km lange baan zodat iedereen wat adem en manoeuvreer ruimte krijgt. Die ruimte komt al snel dankzij het enorme snelheidsverschil in de diverse fietsen en kuipen. Ik doe dit keer geen kansloze pogingen de hele snelle jongens bij te houden en probeer een fatsoenlijk tempo te rijden wat ik ook langer vol kan houden. Het eerste rondje zit ik al gauw alleen met Arno en we wisselen regelmatig van kop. Een tandem komt langzaam voorbij en ik pik aan maar Arno red het net niet, ik laat me zakken maar Arno maant mij vooral de volgende lift te pakken, het gaat hem iets te snel. Al gauw heb ik een lift, die is weliswaar te snel voor mij maar ik kan wel even sprinten en blijven plakken totdat die lift mij bij die tandem heeft gebracht. Ik vertel de dame achterop de tandem dat ik nog wel een tijdje in de poppetjes van haar ogen wil kijken. Een 3 kwartier rijden we om de beurt op kop maar dan zakt de tandem weg, ze plakken eerst alleen nog achter mij aan en dan laten ze mij schieten. Ik denk dat dat alles met oververhitting te maken heeft. Deze twee rijden allebei met lange zwarte broek en lange mouwen, allemaal donkere kleuren terwijl de koperen ploert ons vol in beeld heeft. Slechts op een paar plekken van het parcours rijden we beschut onder bomen, inmiddels is het zeker 30 graden. Ik voel mij altijd lekker als het zo warm is en ik ben voor deze gelegenheid gekleed; een korte fietsbroek, een hemdje en een goed humeur, ik heb er zin in. Maar dan, 133 deelnemers, dan moet er toch wel iets zijn dat bij mijn snelheid in de buurt ligt? Ik roets eenzaam voort, kijk om mij heen en dan; uno momento dado: een quest met vegan power geschreven op de zijkant… zo’n quest heeft een volle carrosserie en daar zit maar weinig zog achter, maar ja, als dat het enige is wat zich aandient, dan plak je aan.. De veganist die in die kuip zit, blijkt niet zo constant qua tempo, na een halve ronde rij ik van hem weg, een ronde later komt hij mij met stevige snelheid voorbij, ik kan niet meer aanpikken. Ik weet het niet hoor of dat veganisme het nou wel helemaal is, doe mij maar bio vlees af en toe…

Zo sukkel ik nog een eindje door achter diverse gangmakers maar het laatste half uur word zwaar, een bidon water en een bidon energiedrank heb ik er doorheen gejaagd, mijn snelheid krijg ik nauwelijks boven de 34 terwijl ik in het begin 39 a 41 goed aan kon houden. Ondanks mijn eigen wegzakker zie ik om mij heen deelnemers dieper en dieper wegzakken, sommigen stappen gewoon af, de drie uur 30 graden eisen hun tol. Een kwartier voor het einde word ik ingehaald door het snelle groepje dat mij eerder een lift gaf, ze gaan mij heel langzaam voorbij en de laatste zie ik onderuit gaan in de scherpe bocht voor mij, ik kan er net zonder eigen schade langs rijden. De arme drommel. Hij krabbelt wel meteen omhoog dus ik denk – en hoop- dat zijn lichamelijke blessures meevallen. Er staat volop publiek en verkeersregelaars, ik hoef niet te stoppen om te helpen en rij door terwijl ik zijn pijn uit mijn gedachten verdring. Nog een minuut of 10 en ik kom Arno weer tegen ” pik aan” roep ik en dat doet hij maar de kramp schiet er bij hem in en ik rij dat laatste stuk naar de meet zo goed als alleen. Over de finish denk ik maar aan 1 ding; water!!! Dat was het 2e minpuntje van deze organisatie, zaterdag was er geen druppel water bij de uursrace, gelukkig nu wel, na de finish kan ik in een tent een fles water halen, en nog 1 en nog 1. Iedereen druppelt binnen, ik voel mij eigenlijk prima, ik heb lekker gereden! Ik zie de Franstalige Zwitser Olivier, hij stapt uit zijn driewieler met kuip en kan niet meer rechtop staan; ”malade, malade”, is het enige wat er dan uitkomt, hopelijk vergaat het hem na wat flesjes water beter. Later lees ik dat hij 2e geworden is na Ymte Sijbrandij met 44,5 km/h gemiddeld, ik begrijp dan zijn pijn nog beter…..
Mijn roeifietsmaten zijn na de nodige dorst lessing ook weer goed te spreken; met een paar roetsers wachten we de prijsuitreiking af. Herr Oberburgemeister deelt wat medailles uit, een jonge ‘’rondemiss’’ staat op het podium maar ze kust niemand? Arno en ik durven daar ook niet naar te solliciteren; het inmiddels opgedroogde zout in onze ongeschoren hoofden kunnen we haar niet aandoen…… Desondanks was het een gezellig weekend WK HPV 2017!

Nog even wat tijden en snelheden:
Voor het vergelijk heb ik 1 van de snelste fietsers, Ymte Sijbrandij met zijn snelle DF 3 wiel ligfiets met volle carrosserie, als ook de andere merken & eigenbouw roeifietsen en de snelste HF fietser, de triatleet Christian Fieseler, er even bijgezet.